Tâm bất thiện: 1 cái biết + 13 tâm sở tợ tha trung tính + 14 tâm sở bất thiện
Tâm thiện: 1 cái biết + 13 tâm sở tợ tha trung tính + 25 tâm sở thiện
Bất cứ tâm nào cũng dựa vào căn nào đó trong 6 căn (mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý) cùng với cảnh nào trong 6 cảnh (sắc, thanh, khí, vị, xúc, pháp). Và cộng thêm thứ ba là tâm sở nào đi cùng với nó.
Tâm sở giống như nguyên liệu của tâm – trong một viên thuốc cái thành phần tạo ra viên thuốc ấy là nguyên liệu. Từng cái thành phần tạo thành cái tâm đó gọi là tâm sở.
13 tâm sở trung tính là tâm không thiện, không ác. Giống như những chất phụ gia phải có để nấu một nồi canh. Dầu nấu canh khoai hay canh rau thì đều phải có những chất cơ bản đó là nước, muối và bột nêm.
Tất cả phiền não đày đọa chúng sinh như: tham, sân, si, ái, mạn, kiến, nghi, hôn trầm, nghi hoặc, ghen tuông, ích kỷ, nhỏ mọn ... tất cả đều đi ra từ con số 14.
Tất cả những pháp tu mà xưa giờ vẫn thờ, lạy, xem nó là ghê gớm như thất giác chi, bát chánh đạo, tứ niệm xứ, ... đều đi ra từ con số 25.
Như vậy tu hành là anh rút củi bên đây đút qua lò bên kia. Phật với mình cùng giống nhau ở chỗ 1 cái biết + 13 tâm lợi tha. Nhưng Phật thì cộng thêm với 25 cái tịnh hảo, còn chúng ta thì cộng thêm 14 cái bất thiện.
Tuy nhiên trong 25 còn chia thành 2 trường hợp: Trí và Vô Minh.
Vô Minh trong đạo Phật là không hiểu 4 Đế (4 sự thật):
Thứ nhất, mọi thứ (nước mắt hay nụ cười) ở đời đều là khổ;
Thứ hai, vì mọi thứ là khổ nên những gì ta thích đều là thích trong khổ;
Thứ ba, muốn hết khổ đừng thích trong khổ nữa;
Thứ tư, sống bằng 3 nhận thức trên chính là con đường thoát khổ.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét