Thứ Tư, 20 tháng 4, 2022

5. Kinh nghiệm Tuệ Quán (Phần: Phương pháp chính thức của trường phái Thae inn Gu)

 


PHƯƠNG PHÁP CHÍNH THỨC CỦA TRƯỜNG PHÁI THAE INN GU

Trước hết hành giả bắt đầu buổi tọa thiền bằng ba dòng suy tưởng:

- Con xin nguyện tận hiến 5 uẩn này cho Đức Phật và dốc lòng hướng đến quả vị thánh trí.

- Con xin trọn đời tin nơi pháp môn mà mình đang theo đuổi nhằm thấy được thực tướng Danh Sắc và Tứ Đế một cách rốt ráo nhất.

- Con xin hồi hướng trọn vẹn công đức tu tập này đến tất cả chúng sinh không phân biệt một ai.

Với tâm niệm cảnh giác cao độ trước tất cả phiền não có thể xuất hiện bất cứ lúc nào, hành giả chọn lấy một tư thế nào thích hợp với mình nhất để có thể kéo dài thời gian tọa thiền lâu như có thể. Sau đây là các bước kỹ thuật:

+ Dáng ngồi phải thẳng, nhưng buôn thả, không gò ép.

+ Bàn tay trái để dưới bàn tay phải.

+ Mắt khép hờ và không căng thẳng.

+ Bắt đầu thở và để tâm nhận biết nơi mũi.

+ Cố không để tâm nghĩ ngợi chuyện nọ kia, bởi khi ta phóng tâm phần lớn toàn là tâm bất thiện.

+ Lại tập trung tư tưởng vào hơi thở.

+ Hơi thở phải đầy và đều.

+ Thở bằng toàn bộ Chánh Niệm. Chỉ có vậy thì Định mới thành tựu.

+ Vì ta đang tu Tuệ Quán nên Định ở đây vẫn là công cụ để ta nhận diện Danh Sắc. Với Niệm và Định này ta mới có thể được an toàn trước phiền não.

+ Có bị ngứa hay tê cũng đừng tìm cách giải quyết.

+ Có mệt cũng không xả thiền.

+ Đừng thích thú trong việc thay đổi tư thế.

+ Hãy cố nhìn thẳng vào cảm thọ cho đến khi nó tự biến mất.

+ Hãy nhớ dầu với chỉ hay quán, sức tập trung tư tưởng luôn quan trọng.

+ Đừng quên tiếp tục Chánh Niệm.

+ Đừng quên ba chân kiềng của pháp môn Tuệ Quán luôn gắng bó bất ly với nhau: Chánh Cần, Chánh Niệm và Chánh Định.

+ Chánh Cần và Chánh Niệm sẽ giúp hành giả đắc định.

+ Cứ tiếp tục sự kết hợp này.

+ Hãy nhớ thời gian một đi không trở lại.

+ Hãy sống sao cho phút nào cũng là Chánh Niệm.

+ Để thoát luân hồi phải hiểu nó thật sự là gì.

+ Để nhận diện thực tính pháp (bản chất rốt ráo của vạn hữu), không thể thiếu Chánh Niệm. Đừng bao giờ quên nguyên tắt này.



PHÁP MÔN NIỆM XỨ

+ Trước hết hành giả tập chú vào hơi thở ra vào, đó chính là Thân Quán Niệm Xứ.

+ Sự ghi nhận từng cảm giác xảy đến trong lúc quán niệm hơi thở chính là Thọ Quán Niệm Xứ.

+ Khi hành giả để cảm giác mình sang một bên để nhận diện tâm mình đang là thiện hay bất thiện, đó chính là Tâm Quán Niệm Xứ.

+ Khi hành giả nhận diện các vấn đề của tâm như cảm giác hay tính thiện ác của tâm qua các thể tài (Pabba) Uẩn, Xứ, Giới, Đế, Giác Chi và Thánh Đạo, đó chính là Pháp Quán Niệm Xứ.

+ Hãy nhớ ngoài Tứ Niệm Xứ không còn đường nào khác dẫn tới giải thoát.

- Trong lúc hành giả tu tập Tuệ Quán, các Tà Tư Duy (suy nghĩ bất thiện) luôn chực chờ xuất hiện mọi lúc, mọi nơi. Dục Tư Duy là những suy nghĩ liên hệ đến 5 trần cảnh, gồm cả tình cảm nam nữ hay quyền lực tiếng tăm. Sân Tư Duy là những suy nghĩ ghét, sợ, bất mãn với người, vật hay với sự việc gì đó. Hại Tư Duy là những ý nghĩ làm tổn thương chúng sanh khác từ nhân thiên đến côn trùng. Hành giả không để các tà niệm xuất hiện trong tư tưởng.

+ Cách đơn giản nhất để làm chuyện đó là chú ý hơi thở. Chánh niệm luôn tuyệt đối cần thiết trong công phu đó.

+ Tất cả chúng sanh phàm phu luôn mơ hồ về dòng luân hồi của bản thân trong 3 đời (quá khứ, hiện tại, tương lai). Sự mơ hồ đó được gọi là Vô Minh. Nó tạo ra dòng luân hồi và chỉ có thể được diệt trừ bằng pháp môn Tuệ Quán thông qua 5 Quyền, tức sự trau dồi 5 yếu tố tinh thần gồm Tín, Tấn, Niệm, Định, Tuệ.

+ Hành giả phải nổ lực ghê gớm lắm thì 5 thiện pháp này mới đủ mạnh để loại trừ Vô Minh.

+ Khi hành giả bắt đầu buồn ngủ, hoặc khi nhận ra tâm mình đang phóng dật thì việc duy nhất phải làm là tập chú hơi thở.

+ Với người hữu duyên thì ranh giới giữa Chỉ và Quán rất mơ hồ, người ta có thể nhanh chóng chứng đắc các tầng thiền, hoặc các tâm thánh trí hoặc cả 2 cùng lúc. Sự phân biệt rạch ròi Chỉ Quán là nói trên lý thuyết dành cho người thiếu duyên, với người có đủ túc duyên thì sự chứng đắc thiền định hay thánh trí chỉ trong nháy mắt.

+ Dầu chưa là thánh, với thiền định ta cũng có thể thanh lọc nội tâm ở mức tương đối, như mưa rửa sạch bụi.

+ Đừng để tâm lang thang, chuyện này khó nhưng phải làm.

+ Ta chỉ có được trí tuệ thông qua sự tập trung tư tưởng.

+ Ngay cả một người đã có thiền định, Chánh Niệm vẫn luôn cần thiết để phát triển và duy trì nó.

+ Phải giữ Niệm và Định. Hai pháp này càng nhiều thì sự an lạc của ta càng lớn.

+ Chỉ có người thu thúc lục căn mới có được trí tuệ đúng mức.

+ Pháp môn Tuệ Quán giúp ta sử dụng 6 căn một cách thông minh như Đức Phật đã đề nghị hành giả khi tiếp xúc 6 trần phải luôn tỉnh táo để nhận rõ rằng cái ta thấy là cảnh sắc, cái ta chạm là cảnh xúc, ... Người không tu học thì bị 6 cảnh dẫn dắt sai đường: Cái đó là của tôi, kia là người đàn bà, cái chân của tôi bị đau ...

+ Hành giả tu Tứ Niệm Xứ không thể thiếu hiểu biết về Tứ Đại theo đúng ý nghĩa thực tính của chúng.

+ Đất là bất cứ cái gì choáng chổ trong không gian, nước là cái gì có tính liên kết, lửa là cái gì phát ra bức xạ hay nhiệt độ và gió là bất cứ cái gì trong vật chất mang tính chuyển động xê dịch.

+ Tứ Đại không thể tách rời nhau, có điều tùy chổ mà cái nào nổi bật.

+ Nói cho dễ hiểu, bất cứ sự biến đổi nào của vật chất mà ta có thể cảm nhận được bằng giác quan vật chất hay những gì bị tác động trực tiếp từ các điều kiện vật chất thì điều là Sắc Pháp. Hành giả phải nắm vũng định nghĩa này để trong lúc tu tập có thể nhanh chóng ghi nhận đây là Sắc Pháp hay Danh Pháp.

+ Trong lúc ta thiền định các cảm giác của ta sẽ tùy lúc bị tác động bởi cái nào trong Tứ Đại, kinh nghiệm này sẽ kéo dài cho đến lúc cận tử, ta sẽ ra đi với sự chấn động của một trong Tứ Đại.

+ Khi Địa đại có vấn đề ta sẽ thấy nặng nề, vướng víu, đau nhứt.

+ Khi Thủy đại có vấn đề ta sẽ thấy đường tiêu hóa của mình bị trục trặc, nhiều mồ hôi, đờm dãi và nước mũi.

+ Khi Hỏa đại có vấn đề ta sẽ thấy nóng, lạnh bất thường.

+ Khi Phong đại có vấn đề, ta sẽ thấy ngứa ngáy, run rẫy, tứ chi không thể kềm giữ.

+ Trong đời sống bình nhật, một người thiếu chánh niệm đối với Tứ Đại của mình thì lúc ra đi dễ bị hoảng loạn. Hãy nhớ ta sống ra sao thì chết như vậy.

+ Để vượt qua những cảm thọ khốc liệt kiểu đó, hành giả phải biết thay đổi cái nhìn của mình từ Tục Đế sang Chân Đế, mọi chuyện sẽ được dễ dàng và nhẹ nhàng hơn.

+ Tê nhứt là cảm thọ.

+ Đau buốt là cảm thọ.

+ Cảm giác nặng nề là cảm thọ.

+ Mũi dãi là cảm thọ.

+ Lạnh cóng là cảm thọ.

+ Ngứa ngáy là cảm thọ.

+ Sự run rẫy là cảm thọ.

+ Khi 6 căn biết 6 trần thì Thọ xuất hiện, ta chỉ đơn giản nhận thức mọi cảm giác là cảm thọ mà thôi.

+ Các ý niệm Tục Đế bày vẽ ra vô vàn cảm giác với đủ thứ tên gọi, nhưng các ý niệm chỉ là Chế Định, chỉ duy nhất có cảm thọ là Chân Đế.

+ Việc hành giả phải làm ở đây là chánh niệm ngay trên chính cảm thọ Chân Đế không nên bận tâm chạy theo chạy theo bất cứ một ý niệm Tục Đế nào.

+ Hình thức và màu sắc của vật chất không bao giờ đứng yên, chúng luôn thay đổi. Ta đừng áp đặt bất cứ một ý niệm nào lên chúng. Cứ đơn giản nhìn thẳng vào bản chất của chúng: Đang sanh hoặc đang diệt. Với cây cỏ đất đá, nhà cửa, phong cảnh cũng đều phải vậy.

+ Không có gì là còn hoài. Nên mọi thứ ta thấy chỉ là cái gì đó đang thay đổi từ tình trạng này sang tình trạng khác.

+ Ngay cả thân xác của thánh nhân cũng là bất tịnh, bất mỹ nói gì là những nét đẹp của phàm phu.

+ Tất cả những gì đẹp xấu đều thuộc về Tục Đế tức Chế Định, không có ttrong Chân Đế.

+ Bởi chỉ có trong Tục Đế nên những đẹp xâu đó mới có thể bị thay đổi.

+ Hãy thử quan sát một xác chết đang bị phân hủy để thấy được kiếp người là mong manh đến dường nào và thế giới phù du ra sao. Vì cái gì ở đời cũng dựa vào con người, người đã nằm xuống thì mọi thứ đều vô nghĩa.

+ Khi nhìn thấy một bộ xương, hành giả không thấy đó là xương mà chỉ là bản chất vô thường của xác người.

+ Dầu ta có bao nhiêu cảnh đề mục đi nửa thì nói rốt ráo cũng chỉ có một đề mục duy nhất mà thôi, đó là những gì đang xảy ra.

+ Khi ta giữ lâu một tư thế, cảm giác khó chịu chắc chắn sẽ xuất hiện, hãy thử làm ngơ nó bằng cách quan sát nó với tất cả các khả năng chịu đựng của mình cho đến khi nó biến mất mới thôi.

+ Hãy thử một lần đi, mọi cảm thọ sẽ biến mất một cách đơn giản như cách chúng đã xuất hiện.

+ Phàm phu khổ vì phàm phu chấp thủ, những gì phàm phu chấp thủ chỉ thuộc Tục Đế, không phải Chân Đế. Do không thấy được Chân Đế nên phàm phu chấp thủ Tục Đế.

+ Nói vậy có nghĩa là khi ta nghĩ "tôi" bị cái gì đó thì ta sẽ đau khổ hơn là một nhận thức đơn giản rằng chuyện gì đó đang xảy ra, thuộc Danh pháp hay Sắc pháp.

+ Thực tính Chân Đế rất đơn giãn. Chỉ dựa trên khái niệm Tục Đế ta mới có vô vàn phân biệt. Chính những phân biệt này làm ta đau khổ. Như nghĩ "tôi" đang bị sĩ nhục, làm vậy sẽ bị cười chê, người ta đang nhìn vào chổ xấu xí "của tôi".

+ Chuyện dễ làm nhất cho hành giả buổi đầu là đối với Sắc pháp, hãy ghi nhận những thay đổi của chúng, đừng suy nghĩ gì thêm. Đối với Danh pháp, hãy chú ý tới các cảm thọ. Hãy nổ lực, đừng bỏ cuộc. Vì mọi cố gắng của ta trong lúc này có cùng lúc 2 ý nghĩa: Hoặc giải thoát sanh tử, hoặc chuẩn bị cho một cái chết thanh thản, bình tĩnh.

+ Đừng để cảm thọ thành môi trường tạo ra Ái hay Sân tức thích thú hay bất mãn. 

Biết cảnh bằng tâm Sân là đi tìm quả bất thiện, biết cảnh bằng tâm Tham Ái là tạo ra nhân bất thiện.

+ Hãy để Thọ mất như là Quả, Đừng biến nó là nhân cho cái gì hết. Vì đó là bắt đầu của dòng Duyên Khởi mới.

+ Khi cảm Thọ làm duyên cho Tham Ái thì coi như một vòng tròn Duyên Khởi mới vừa được bắt đầu. Tu Tuệ Quán là cố gắng không tạo thêm vòng tròn đó nửa.

Trích Kinh Nghiệm Tuệ Quán.

























Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét